Het gebruik van camera’s door de politiezone Leuven?

De politiezone Leuven gebruikt verschillende soorten camera’s om de veiligheid op straat te verhogen en om daders van misdrijven te vatten. Camerabewaking is een delicaat thema en we communiceren er dan ook graag open en transparant over. De wetgeving rond bewakingscamera’s is helaas complex en er zijn veel nuances. Met deze pagina willen we onze inwoners een algemeen overzicht geven van wat we als politie doen op het vlak van camerabewaking. Als politiedienst nemen we onze plichten in het kader van deze wetgeving bijzonder ernstig. De bescherming van de individuele rechten en vrijheden is ook voor ons belangrijk.

U kan met uw vragen terecht op pz.leuven@police.belgium.eu

Wetgeving

Het gebruik van camera’s door de politie wordt geregeld in de Wet op het Politieambt. Voor camera’s die worden gebruikt door andere partijen (burgers, bedrijven,…) is dat de Camerawet.

De lokale politie mag principieel slechts camera’s plaatsen en gebruiken na voorafgaande toestemming door de gemeenteraad. Die vindt u hier. Het plaatsen van een ander soort camera of het plaatsen van camera’s op nieuwe locaties zal dus steeds worden behandeld op de gemeenteraad. Dergelijke dossiers worden eerst uitvoerig toegelicht en besproken op de gemeenteraadscommissie veiligheid, communicatie en algemene coördinatie. Nadien worden ze behandeld door de voltallige gemeenteraad. Het is via deze procedure dat de democratische controle plaatsvindt.

Vaste bewakingscamera’s

Onze politiezone plaatste 83 permanente vaste bewakingscamera’s. Daarenboven hebben we zicht op 11 gelijkaardige camera’s van het Vlaams Gewest (in en rond de tunnel onder het Martelarenplein). De beelden van deze camera’s worden 30 dagen bijgehouden.

Die bewakingscamera’s worden gebruikt voor het:

• in realtime aansturen van onze ploegen. Dat gebeurt bij incidenten (brand, verkeersproblemen, heterdaad diefstal, vechtpartijen,…) of tijdens evenementen (grote volkstoelopen zoals Beleuvenissen, de Jaarmarkt, …). Tijdens die momenten kijkt onze dispatching live mee. Aan de hand van de beelden worden onze mensen aangestuurd en worden er maatregelen genomen. De inzet van camera’s zorgt ervoor dat de politiemaatregelen efficiënt, doeltreffend en proportioneel zijn.
• onderzoek na de feiten. Dagelijks worden er feiten aangegeven (bv diefstal, slagen, verkrachting, …). Het bekijken en onderzoeken van de opgenomen beelden is op dat moment vaak essentieel om de feiten te bewijzen en de daders ervan te identificeren. De inzet van camera’s zorgt voor een ontradend effect en zorgt ervoor dat de pakkans stijgt.

Het heeft weinig zin om de exacte plaats van deze bewakingscamera’s mee te geven omdat je er niet mee weet waar je dan exact wordt gefilmd. Deze kaart geeft weer waar er wordt gefilmd door onze vaste bewakingscamera’s.

Mobiele bewakingscamera’s

De politiezone Leuven gebruikt ook twee mobiele bewakingscamera’s. Die camera’s kunnen tijdelijk worden opgehangen in functie van een bepaald veiligheids- of leefbaarheidsprobleem. De camera’s bewegen niet tijdens het filmen. Enkele voorbeelden:

• de camera wordt opgehangen aan een bollenpark waar dikwijls wordt gesluikstort. De camera moet het sluikstorten vaststellen en het identificeren van de sluikstorters vergemakkelijken.
• de camera wordt opgehangen ter hoogte van een café waar tijdelijk veel overlast is (nachtlawaai). De camera heeft als doel die overlast objectief vast te stellen.

Deze camera’s kunnen worden opgehangen op het hele grondgebied van de stad Leuven.

Vaste ANPR-camera’s

ANPR staat voor Automatic Number Plate Recognition (Automatische kentekenplaatherkenning). Het gaat om camera’s die de kentekenplaten vastleggen van elk voertuig dat voorbijrijdt. Met die gegevens (kentekenplaat, tijdstip, plaats, foto) gebeuren twee zaken:

• de gegevens worden 30 dagen bijgehouden in een databank. Deze databank kan door onderzoekers worden geconsulteerd naar aanleiding van een onderzoek. Bijvoorbeeld om de daders te zoeken van een reeks inbraken.
• op bepaalde plekken gaat de camera na of het voorbijrijdend voertuig geen verkeersovertreding begaat. Concreet gaat het in Leuven om het negeren van het verkeersbord C3 (verboden alle verkeer, uitgezonderd vergunninghouders). Dat is zo in de wijk Spaanse Kroon, het Martelarenplein en de autoluwe binnenstad. De bedoeling van de camera’s is daar om dat verboden verkeer te weren. Overtreders krijgen een GAS-boete.

Deze kaart geeft weer waar vaste ANPR-camera’s zijn opgesteld.

Mobiele ANPR-camera’s

De politiezone Leuven beschikt eveneens over een politievoertuig met daarop enkele ANPR-camera’s. Het voertuig is voorzien van de klassieke striping en een blauw zwaailicht. Het voertuig scant tijdens het rijden alle andere voertuigen en vergelijkt deze met een zwarte lijst. Op die zwarte lijst staan onder meer gestolen voertuigen, niet-verzekerde voertuigen, niet gekeurde voertuigen, enz.

Het gebruik van deze mobiele ANPR kan dus op het hele grondgebied van de stad Leuven.

Bodycams

De gemeenteraad gaf de politiezone Leuven principieel ook de toestemming om te werken met bodycams. Die camera’s worden gedragen op de borst van een politieambtenaar. Die mag de camera op eigen initiatief aanzetten tijdens een interventie. Het gebruik van de bodycam moet gepaard gaan met een mondelinge waarschuwing. De beelden van de bodycams kunnen worden gebruikt als bewijsmateriaal.

Op dit moment hebben we echter nog geen bodycams in gebruik.

Signalisatie

Omdat we werken met mobiele bewakingscamera’s, bodycams en mobiele ANPR, kan je op het hele grondgebied van de stad Leuven door de politie worden gefilmd. Daarom zie je naast de kant van alle invalswegen een icoon camerabewaking. Dat icoon dient als kennisgeving.

Toegang tot de beelden

Het opvragen van beelden kan via het e-mailadres pz.leuven@police.belgium.eu. Dit verzoek dient voldoende gedetailleerd te zijn en u dient de reden op te geven voor dit verzoek. Uw verzoek wordt bekeken door onze functionaris voor gegevensbescherming. Die kan afwegen of dit verzoek tot toegang kan ingewilligd worden rekening houdend met onder meer de rechten en vrijheden van anderen en de eventuele gevolgen voor de veiligheid, de preventie en de opsporing van strafrechtelijke feiten.  

Het opvragen van beelden wordt niet geregeld in de Wet op het Politieambt, maar in de wet van 30 juli 2018 betreffende de bescherming van natuurlijke personen met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens.